SZKOLNY  PROGRAM   
WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY

                                                            na rok szkolny 2017/2018

1.  PODSTAWY PRAWNE  Szkolnego Programu Wychowawczo – Profilaktycznego:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. Z 2017 r. poz. 59 ze zm.).

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego, oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej (Dz.U. 2017 r. poz. 356).
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej - art. 72
• Konwencja o Prawach Dziecka - art..3, art. 19, art. 33
• Ustawa o Systemie Oświaty art.1, 4, 5, 22, 33, 34a, 40
• Karta Nauczyciela art. 6
• Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
• Statut szkoły

2.  WPROWADZENIE

       Rodzice są pierwszymi wychowawcami swoich dzieci, nauczyciele wspomagają ich wszechstronny i harmonijny rozwój, a uczeń akceptuje siebie i jest otwarty na potrzeby drugiego człowieka.

WYCHOWANIE
Proces wspomagania dziecka w rozwoju, ukierunkowany na osiągnięcie pełni dojrzałości: fizycznej, psychicznej, społecznej i duchowej.

PROFILAKTYKA  

Profilaktyka rozumiana jest jako zapobieganie pojawieniu się i występowaniu niepożądanych zjawisk i procesów, określanych jako patologie życia społecznego oraz promowanie zjawisk alternatywnych w stosunku do tych, które próbuje się wyeliminować. System działań wzmacniających lub podtrzymujących pozytywne postawy uczniów w toku wychowania. Realizowana jest  podczas działalności edukacyjnej szkoły.

Szkolny Program Wychowawczo- Profilaktyczny został dostosowany do potrzeb rozwojowych uczniów i potrzeb środowiska lokalnego. Ma służyć ujednoliceniu działań wychowawczych i profilaktycznych oraz pozyskaniu rodziców do współpracy w dziedzinie profilaktyki domowej.

Działalność wychowawczo-profilaktyczna w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze:

• fizycznej- ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych,
• psychicznej- ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia,
• społecznej- ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych,
• aksjologicznej- ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia.

Każdego roku przeprowadzana jest diagnoza środowiska szkolnego, analizuje się potrzeby i zasoby szkoły z obszaru wychowania i profilaktyki w szkole na podstawie:

• spostrzeżeń wychowawców klas
• ankiety skierowanej do rodziców na temat ich oczekiwań dotyczących realizacji treści profilaktycznych i wychowawczych,
• obserwacji bieżących zachowań uczniów na terenie szkoły,
• analizy uwag wpisanych do zeszytu wychowawczego
• analizy wyników badania sytuacji wychowawczej w szkole, zagrożeń, uzależnień.

W wyniku przeprowadzonej diagnozy wyróżniono następujące obszary wymagające szczególnej uwagi w procesie wychowawczo-dydaktycznym:

• w niektórych przypadkach nierespektowane są przez uczniów normy społeczne, tym występują zachowania agresywne- zachodzi konieczność rozszerzenia działań na rzecz profilaktyki przemocy,
• lepiej rozpoznawać  indywidualne potrzeby i możliwości ucznia, dostosować adekwatną pomoc i tok pracy.

Przy opracowaniu programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły uwzględniono:

• dotychczasowe doświadczenia szkoły,
• propozycje dotyczące treści o charakterze wychowawczym i profilaktycznym, autorstwa rodziców, uczniów i nauczycieli,
• analizę sytuacji wychowawczej, w tym zagrożeń uzależnieniami,
• przewidywane zmiany w szkole i środowisku uczniów, które w najbliższej przyszłości będą miał wpływ na proces wychowania.

Program  przeznaczony  jest  do  realizacji  przez  wychowawców  klas  podczas  godzin z wychowawcą we współpracy z nauczycielami wszystkich przedmiotów, pedagogiem, logopedą,  doradcą zawodowym, higienistką szkolną i pozostałymi pracownikami szkoły, w zależności od stanu zasobów, potrzeb klasy oraz przy współpracy z rodzicami i środowiskiem lokalnym oraz odpowiednimi instytucjami.

3.  MODEL  ABSOLWENTA  SZKOŁY:

• Samodzielny- daje sobie radę w domu i szkole. Pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi.
• Twórczy– jest kreatywny, przedsiębiorczy, potrafi w sposób twórczy rozwiązywać problemy, realizuje swoje pomysły, wyznacza sobie cele i dąży do ich zrealizowania, umiejętnie podejmuje ryzyko, radzi sobie w sytuacjach trudnych, potrafi podejmować szybkie decyzje,
• Wytrwały- systematycznie wykonuje zadania i obowiązki, realizuje swoje plany i marzenia,
• Ma poczucie własnej wartości- reaguje na poniżające zachowania dorosłych i rówieśników,
• Reprezentuje kulturę osobistą:

1. przestrzega zasad bezpieczeństwa i kulturalnego zachowania w szkole,
2. okazuje szacunek i życzliwość wobec rówieśników i osób dorosłych,
3. dba o kulturę języka, nie stosuje wulgaryzmów,
4. dba o wygląd,

• Ma świadomość swojej przynależności narodowej- zna specyfikę swojej małej ojczyzny, pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi,
• Dba o swoje zdrowie- psychiczne i fizyczne, przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny,
• Jest otwarty- na europejskie i światowe wartości kultury,

• Uczciwy – mówi prawdę, szanuje cudzą własność, dotrzymuje słowa.
• Odpowiedzialny- gotów ponosić konsekwencje swoich czynów. Jeżeli trzeba, zwraca się o pomoc do osób z najbliższego otoczenia. Działając w grupie, poczuwa się do odpowiedzialności za efekty jej pracy; postępuje zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny.
• Ciekawy świata- zdobywa wiedzę i umiejętności, korzystając z różnych źródeł. Dostrzega złożoność świata. Jest aktywny umysłowo.
• Tolerancyjny- rozumie różnice między ludźmi, w każdym stara się dostrzec coś dobrego i zrozumieć go.
• Szanuje godność innych- jest zawsze w stosunku do innych osób wyrozumiały, nie stosuje przemocy, nie wyśmiewa się ze słabszych, okazuje szacunek osobom dorosłym i kolegom.
• Szanuje prawo- przestrzega statutu i regulaminów szkoły, innych zasad ustalonych przez organa szkoły.
• Obowiązkowy i punktualny- dotrzymuje terminów, sprawnie planuje swoje zajęcia. Szanuje czas swój i innych.
• Angażuje się- w działania na rzecz lokalnego środowiska, reprezentuje postawę opartą na zasadach miłości do ojczyzny, jednostki i solidarności z własnym narodem, poczucia więzi społecznej i wspólnoty kulturowej z innymi członkami narodu.

4. GŁÓWNE CELE  WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNE:

• wspomaganie wszechstronnego rozwoju ucznia we wszystkich wymiarach:
  1. intelektualnym
  2. psychicznym
  3. społecznym
  4. zdrowotnym
  5. estetycznym
  6. moralnym
  7. duchowym
  8. emocjonalnym

W procesie nauczania i zajęciach pozalekcyjnych.

• zdobycie przez ucznia wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych;
• nabywanie umiejętności współżycia i współdziałania społecznego poprzez działalność organizacji uczniowskich, funkcjonowanie samorządów klasowych i samorządu szkolnego,
• kształtowanie hierarchii systemu wartości, w którym zdrowie należy do jednych        z najważniejszych wartości w życiu;
• wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną;
• kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli,
• rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów
• kształtowanie u uczniów i wychowanków umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji
• kształtowanie postaw prozdrowotnych
• wyposażenie ucznia w umiejętności niezbędne do współdziałania w zespole
• przygotowanie do podejmowania i pełnienia ról społecznych oraz obywatelskich
• kształtowanie postaw patriotycznych
• kształtowanie postaw i nawyków proekologicznych
• przygotowanie do podejmowania optymalnych decyzji życiowych
• doskonalenie warunków bezpiecznego funkcjonowania ucznia w szkole i poza szkołą
• wspieranie nabywania umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ryzykownych i konfliktowych
• eliminowanie zagrożeń utraty zdrowia i szans rozwojowych przez uzależnienia
• rozbudzanie i rozwijanie indywidualnych zdolności twórczych oraz samodzielnego myślenia i sprawnego działania
• podniesienie autorytetu rodziny poprzez współdziałanie nauczycieli, rodziców w jednolitym systemie wychowawczym
• tworzenie kultury pozytywnych wzorów
• organizacja procesu wychowania i profilaktyki dziecka w środowisku lokalnym przy współpracy z sojusznikami szkoły w celu tworzenia wspólnego programu wychowawczo-profilaktycznego
• rozwijanie patriotyzmu oraz zasad poszanowania polskiego dziedzictwa kulturowego przy jednoczesnym otwarciu na wartości kulturowe Europy i świata
• upowszechnianie wiedzy ekologicznej oraz kształtowanie właściwych postaw problemów ochrony środowiska

5. ZADANIA PROFILAKTYCZNE

Zadania profilaktyczne nauczycieli

5. Zwracanie podczas dyżurów - szczególnej uwagi na miejsca tzw. podwyższonego ryzyka: ubikacje, schody, itp.
5. Punktualne rozpoczynanie dyżurów przed lekcjami, uczniowie w czasie zajęć nie pozostają bez opieki nauczyciela w klasie
5. Informowanie na bieżąco wychowawców o niewłaściwym zachowaniu ich wychowanków zarówno przez nauczycieli dyżurujących jak pozostałych nauczycieli    i pracowników szkoły
5. Obserwacja zachowania uczniów w miejscach publicznych i zwracanie uwagi na przejawy agresji, palenia papierosów czy niszczenia mienia
6. Wdrażanie do świadomego unikania zagrożeń oraz kształtowanie umiejętności odmawiania i negocjacji
5. Dawanie przykładów sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie w trudnych sytuacjach
5. Dążenie do dalszej poprawy bezpieczeństwa w szkole, reagowanie na akty agresji         i przemocy oraz konsekwentne egzekwowanie prawa szkolnego

Zadania profilaktyczne wychowawców klasowych

5. Pomoc uczniom w rozwiązywaniu trudności życiowych i rodzinnych - uświadomienie uczniom możliwości zwrócenia się z problemem do konkretnej osoby w szkole: wychowawca, pedagog, dyrektor szkoły
5. Podnoszenie poziomu kultury osobistej uczniów - godziny wychowawcze dotyczące zachowania się w stosunku do rówieśników, osób dorosłych, w miejscach publicznych (kino, teatr, itp.)
5. Współpraca z rodziną - inicjowanie spotkań mających na celu omawianie problemów wysuwanych przez rodziców, wywiadówki profilaktyczne
5.  Realizacja programów profilaktycznych dotyczących palenia tytoniu i picia alkoholu, rozwijania umiejętności interpersonalnych
6. Organizacja koleżeńskiej pomocy w nauce
5. Kształtowanie postaw poszanowania mienia wspólnego, dbałości estetykę klasy, szkoły i otoczenia
5. Systematyczne informowanie rodziców o postępach w nauce i zachowaniu ich dzieci
5. Pomoc w poznawaniu samego siebie i kształtowaniu pożądanego systemu wartości

Zadania profilaktyczne pedagoga szkolnego

5. Pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych
5. Organizowanie pogadanek, prelekcji dla uczniów z udziałem policji, psychologa, lekarza
5. Pedagogizacja rodziców
5. Prowadzenie zajęć relaksacyjnych, treningi interpersonalne, zajęcia psychoedukacyjne
6. Współpraca z instytucjami wspierającymi realizację zadań profilaktycznych
5. Systematyczna współpraca z wychowawcami klas i nauczycielami, udzielanie im wsparcia w planowaniu i realizacji zadań profilaktyczno-wychowawczych

Zadania profilaktyczne pielęgniarki szkolnej

5. Prowadzenie zajęć edukacyjnych dla uczniów i ich rodziców
5. Promowanie zdrowego stylu życia wśród dzieci, promowanie tolerancji dla sprawnych inaczej oraz propagowanie zachowań sprzyjających ich bezpieczeństwu
5. Uczestnictwo w szkolnych programach profilaktyki i promocji zdrowia
5. Wdrażanie elementów profilaktyki prozdrowotnej na radach pedagogicznych i zebraniach szkolnych z rodzicami
6. Informowanie o akcjach, konkursach i innych formach działań na rzecz zdrowia

Zadania profilaktyczne rodziców

5. Każdy rodzic czuwa nad tym, aby jego dziecko wykazywało właściwą kulturę osobistą oraz sumiennie realizowało obowiązek szkolny
5. W celu zapobiegania niewłaściwym zachowaniom rodzice utrzymują regularny kontakt z wychowawcą klasy, a w razie potrzeby pedagogiem szkolnym bądź Dyrektorem /zastępca/ Szkoły Podstawowej
5. Rodzice biorą udział w przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę mających na celu doskonalenie metod wychowawczych
5. Rodzice uczniów sprawiających szczególne trudności wychowawcze winni kontaktować się ze szkołą w każdym przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązujących norm i zasad oraz wspólnie znajdować sposoby rozwiązywania problemów

6. METODY I FORMY REALIZACJI

Realizacja programu odbywać się będzie w ramach:

5. zajęć godziny do dyspozycji wychowawcy klasy
5. zajęć z wychowawcą
5. zajęć wychowania do życia w rodzinie
5. zajęć prowadzonych przez siostry zakonne, pedagoga, pielęgniarki szkolnej
6. zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych
5. intencjonalnych i okazjonalnych spotkań z rodzicami uczniów w szkole i ich domach
5. w ramach edukacji pedagogicznej (pedagogizacja rodziców)
5. imprez organizowanych na terenie szkoły
5. imprez charytatywnych

 Formy pracy:

5. oddziaływanie werbalne (rozmowy, pogadanki, wykład)
5. dyskusje tematyczne (dzielenie się doświadczeniami), wskazanie postaw (wzorców) pozytywnych
5. zajęcia grupowe, zespołowe.

7. EWALUACJA

Przebieg pracy wychowawczo – profilaktycznej i jej efekty poddawane są systematycznej obserwacji i ocenie. Informacje na temat działania programu i jego efektów pochodza od uczniów, rodziców i nauczycieli oraz służą doskonaleniu pracy i pomocy w modyfikacji programu.

1. Badania ankietowe wśród uczniów, nauczycieli i rodziców /wg potrzeb/

2. Nadzór Dyrektora , analiza dokumentacji szkolnej /wg potrzeb/

3. Sprawozdania z działalności pedagoga szkolnego, nauczycieli oraz wychowawców realizujących programy profilaktyczne / 2 razy w roku

Zadania wychowawczo - profilaktyczne szkoły