Historia szkoły w Kukowie

 

 

 

Lata 1920- 1939

 

Pierwsze dostępne informacje na temat rozwoju szkolnictwa na terenie wsi Kuków dotyczą okresu od 1920r. do 1933r.  W latach dwudziestych wieś nie posiadała odrębnego budynku szkolnego. Nauka odbywała się w domach bogatych gospodarzy, w jednej obszernej izbie Pierwszymi gospodarzami, którzy przyjęli uczniów pod swój dach byli: Antoni Kawa na przysiółku Ligusówka,  Maria Kachel z Budzinówki , później rodzina Pindlów.  Budynek ten stoi po dzień dzisiejszy przy drodze Kuków Ździebel 

 

 

Dawny dom rodziny Pindlów. W prawej części budynku mieściła się izba lekcyjna

 

Dzieci uczyły się w miesiącach jesienno- zimowych, kiedy kończyły się pilne prace polowe. Wiosną i latem musiały pomagać w pracy na roli i nie miały czasu na naukę . Izby lekcyjne wyposażone były bardzo skromnie. Całe umeblowanie stanowiły ławki dla uczniów i stolik nauczyciela. 

Obowiązkowymi przedmiotami był język polski i rachunki oraz religia. W szkole wszystkie dzieci  uczył jeden nauczyciel. Nauka religii odbywała się raz w tygodniu. Prowadził ją proboszcz krzeszowskiej parafii –ksiądz Michał Bochenek. Kapłana na religię przywoził furman opłacany przez rodziców płodami rolnymi.

Dzieci uczyły się z jednej książki podzielonej na część polonistyczną i matematyczną.

Nie  było również zeszytów. Uczniowie pisali na czarnych tabliczkach oprawionych w drewniane ramki z trwale zaznaczonymi liniami i kratkami. Po takiej tabliczce pisało się rysikiem. Można  ją było zapisywać i ścierać , podobnie jak obecnie tablicę szkolną. 

[1]Z czasem zwiększyła się liczba nauczanych przedmiotów. Dzieci w klasie trzeciej oprócz matematyki i języka polskiego uczyły się też historii zwanej „ nauką o królach”, geografii połączonej z nauką przyrody, robót ręcznych i gimnastyki. Na lekcjach robót ręcznych dziewczynki uczyły się szycia, cerowania i łatania podartych ubrań. Chłopcy wykonywali miniaturowe wozy, miotły, stołki i stoliki. Umiejętności te miały być przydatne w codziennym życiu.

Nauka w szkole rozpoczynała się i kończyła modlitwą. W przerwach między lekcjami dzieci musiały zachowywać się cicho, by nie sprawiać kłopotu gospodarzom. Zdarzały się oczywiście drobne wybryki , za które od razu karano. Nauczyciele stosowali kary cielesne. Bito uczniów kijem i rzemieniem. Kary były dotkliwe i uczniowie nieraz wracali do domu z siniakami.

Nauczanie w prywatnych domach stawało się coraz bardziej uciążliwe. Dzieci przybywało i nie mogły się już pomieścić w ciasnych izbach. Mieszkańcy wsi postanowili wybudować odrębny budynek szkolny. Wieś Kuków jest rozległa, toteż powstał zamysł budowy dwóch szkół- w Kukowie Dolnym i na Ździeblu.  Zaczęto zbierać pieniądze na ten cel. Ludzie chętnie oddawali ostatnie grosze. Znacznej pomocy materialnej udzielił hrabia Tarnowski oraz  Towarzystwo Szkoły Powszechnej. W 1927roku powstało Stowarzyszenie Katolickie, któremu przewodniczył Jan Kachel. Dzięki wysiłkom działaczy sporządzono plany budynku , zakupiono działkę na Ździeblu  od Mikołaja Kawy  i rozpoczęto przygotowania do budowy.

 

28 października  1929 roku  nastąpiło poświęcenie kamienia węgielnego. W uroczystości wzięli udział: hrabia Tarnowski z żoną, goście z Lanckorony i Lwowa, inspektor szkolny, księża,  przedstawiciele gminy i miejscowa ludność. Poświęcenia dokonał ksiądz proboszcz Michał Bochenek.

            Na wiosnę 1930 roku rozpoczęto budowę, którą ukończono w 1933 roku. Szkoła stała się dumą miejscowych obywateli.

 
Wygląd szkoły wybudowanej w 1933r.

 

 

Lata 1939- 1945

 

1 września 1939 roku, to pamiętna data dla narodu polskiego. Rozpoczęła się II wojna światowa. Dzieci nie mogły rozpocząć nowego roku szkolnego.  Z przerażeniem oczekiwano na  rozwój wydarzeń. Mieszkańcy wsi już 3 września zobaczyli pierwsze wojska niemieckie przemieszczające się od strony Żywca w kierunku Suchej Beskidzkiej. Po wielu dniach tragicznych wydarzeń, które nie ominęły Kukowa, nastąpiły miesiące względnego spokoju. Dzieci zaczęły uczęszczać do szkoły. Nauka trwała do czerwca 1940 roku.

Była to jednak cisza przed burzą. Jesienią 1940 roku Niemcy wydali rozkaz wysiedlenia wszystkich mieszkańców Ździebla. Musieli oni w pośpiechu opuścić domy zabierając tylko najpotrzebniejsze rzeczy.  Wywieziono ich pod Warszawę, Zamość, Piotrków Trybunalski. Na Ździeblu zamieszkało sześć rodzin niemieckich, które oprócz gospodarstw przejęły również szkołę.  Niemcy zezwolili jedynie na to, by Polacy uczyli się w prywatnym domu na Kapalówce. Uczono tylko podstawowych umiejętności czytania  i pisania. Wprowadzono obowiązkową naukę języka niemieckiego. Naukę prowadziły dwie nauczycielki, nie mając do dyspozycji żadnych pomocy dydaktycznych, gdyż wszystko pozostało w szkole przejętej przez Niemców. Nawet świadectwa szkolne były pisane ręcznie. Pod koniec wojny , na przełomie 1944 i 45 roku , gdy przez wieś przetaczał się front , w szkole na Ździeblu mieścił się szpital niemiecki, a następnie rosyjski.

13 kwietnia 1945 roku, gdy na ziemiach zachodnich jeszcze trwała wojna, w Szkole Podstawowej  w Kukowie  rozpoczęła się już nauka. 

Grono pedagogiczne stanowiły dwie nauczycielki: Aniela Eirich i Wanda Handziuk. Religii uczył ksiądz Władysław Bożek.

Dzieci zapisywano do klas 1-4 zależnie od wieku  i prezentowanych umiejętności. Klasy były liczne , gdyż klasa I liczyła 20 uczniów,  II- 24 uczniów, III- 30 uczniów, IV- 19 uczniów.  Uczono następujących przedmiotów: religii, języka polskiego, arytmetyki z geometrią, przyrody, rysunków, zajęć praktycznych i ćwiczeń cielesnych. 
 

Nauka odbywała się w bardzo trudnych warunkach. We wsi panowała powszechna bieda. Ludzie wracali z wysiedlenia do zniszczonych domów. Dzieci uczyły się bez podręczników i zeszytów. Uczniowie przynosili do szkoły jakiekolwiek książki znalezione w domu. Ten wyjątkowo krótki rok szkolny zakończył się 17 lipca.

Lata 1945- 1955

 

W trudnym powojennym okresie następował powolny rozwój oświaty. Stopniowo remontowano szkolę, rozszerzano zakres nauczanych przedmiotów.  W okresie zimowym nauczyciele prowadzili w szkole kursy dla młodzieży i dorosłych kończące się świadectwem ukończenia klasy VII.

W roku 1952/53 szkoła tutejsza z sześcioklasowej stała się szkołą siedmioklasową. W tym roku wprowadzono również naukę języka francuskiego, którego uczono do 1955 roku.

W szkole pracowało  czterech nauczycieli, którzy mieszkali w szkole i u okolicznych gospodarzy.

Poświęcenie pokarmów na placu szkolnym.

Lata 1956- 1960

W roku szkolnym 1956/ 57 najważniejszym wydarzeniem była likwidacja nauki religii na terenie szkoły. Decyzja ta spotkała się z ogromnym oburzeniem rodziców. Od tej pory nauka religii odbywała się w prywatnych domach. Szkoła otrzymała zarządzenie o przestrzeganiu świeckości, a nauczycieli zobowiązano do kształtowania światopoglądu dzieci i młodzieży. Nastały trudne lata komunizmu.

 

Lata 1960-1970

      Klasa I z wychowawczynią Józefą Fluder.

Uczniowie klasy I z nauczycielami.

 

Uczniowie klasy VIII w dniu zakończenia roku szkolnego.

Uczniowie klasy VIII z wychowawczynią Bogusławą Urbaniec.

 

 

W roku  szkolnym 1960/61 szkoła liczyła już osiem oddziałów. Zatrudnionych było siedmiu nauczycieli. Funkcję kierownika pełnił Stefan Kasprzyk.

 

 

W roku 1970 Szkole Podstawowej Nr 2 w Kukowie nadano imię Jana Kasprowicza.

 

Lata 1970-1980

 

Od 1 września 1973 roku szkoła w Kukowie stała się punktem filialnym Szkoły Podstawowej w Krzeszowie. W Kukowie uczyły się dzieci z klas I-IV. Obowiązki kierownika pełnił Józef  Krawczyk.

Od 1 września 1976 roku kierownikiem punktu filialnego została Helena Krawczyk.

 

Lata 1980-1991

 

Na terenie wsi Kuków wzrastała corocznie liczba dzieci, dlatego na zebraniu wiejskim podjęto decyzje o rozbudowie istniejącej szkoły i utworzeniu szkoły ośmioklasowej.

W roku 1984 powołano Społeczny Komitet Rozbudowy Szkoły i Przedszkola. Zaczęto od razu gromadzić materiały oraz pieniądze. Działkę na rozbudowę ofiarowała wieś. Mieszkańcy Kukowa wykonywali liczne prace społeczne przy rozładunku materiałów budowlanych. Dobrowolnie opodatkowali się na rzecz budowy szkoły. Rodzice organizowali zabawy, z których całkowity dochód przeznaczali na rzecz szkoły.

 Rozbudowa postępowała szybko. Ze względu na panujący kryzys gospodarczy dużą trudność stanowiło zdobycie materiałów budowlanych. Sprowadzano je z odległych stron Polski. Przy rozładunku lekkich materiałów budowlanych pracowały nawet dzieci. Brały również udział w pracach porządkowych. Na czas budowy szkoły zawieszono działalność przedszkola.

W roku szkolnym 1986/87 nastąpiła reorganizacja szkoły. Szkoła zyskała status samodzielnej placówki z klasami od I do VI. Na stanowisko dyrektora powołano Helenę Krawczyk. W szkole prowadzony był oddział przedszkolny.

 

Rok szkolny 1988/89 zapisał się w historii szkoły doniosłym wydarzeniem. Prace przy rozbudowie szkoły zostały zakończone. Nadal trwała budowa przedszkola. 1 września oddano do użytku nową cześć szkoły. Dzięki zaangażowaniu społeczeństwa , dyrektora szkoły, pana Józefa Krawczyka, zakładów pracy i  firm, prace przy rozbudowie trwały tylko trzy lata.

W tym roku szkolnym zwiększyła się liczba oddziałów z sześciu do siedmiu, a w roku szkolnym 1989/90 Szkoła Podstawowa w Kukowie stała się  placówką ośmioklasową. Do obwodu szkoły zostali przyłączeni uczniowie z Targoszowa , dla których zorganizowano dowóz autobusem szkolnym.

Ważnym wydarzeniem w roku szkolnym 1990/91 był powrót nauki religii do szkół.

 Z dniem 1 IX  1990r. Kuria Metropolitalna w Krakowie skierowała księdza Andrzeja  Mieszczaka do prowadzenia katechezy w Szkole Podstawowej nr 2 w Kukowie.